İnsan refahı ve biyoçeşitlilik faydaları sağlayan doğal veya değiştirilmiş ekosistemlerin korunması, sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesi ve restorasyonu için yapılan eylemlerdir. [1]
Doğal ekosistemi ve biyoçeşitliliği korumayı amaçlayan, temiz hava ve su sağlayan, insanlara ve doğaya çeşitli faydalar sağlayan doğal ve yarı doğal alanlardan oluşan bir ağdır. [2]
Kent içindeki yeşil alanlarımızı korumak ve arttırmak icin yeşil altyapı uygulamalarının üretilmesi ve toplumun farkındalığının arttırılması son derece önemli. Yeşil alan karbonu tutarak hava kalitesini arttırır, kirliliği ve gürültüyü azaltır, yer altı suyunu doldurur. Yağmur suyunun su kanallarına yönlendirilmesine yardımcı olur. Toplumun mental ve fiziksel sağlığını olumlu etkiler. Lawrence Berkeley National Laboratory tarafından yapılan çalışmaya göre, şehirde konumlanan ağaçlar %47 enerji tasarrufu sağlıyor. [3] Yeşil altyapının uygulamaları arasında yağmur bahçeleri, yağmur suyu toplama sistemleri, yeşil çatılar, geçirgen kaldırımlar bulunmaktadır. Bu uygulamalar diğer su yönetme stratejileri ile karşılaştırıldığında daha ekonomik ve çevrecidir.
İnsanların doğal alanları kullanımı ve çevreye bakış açılarının biyoçeşitlilik üzerinde etkileri var. Araştırmalar gösteriyor ki, ev sahipleri bireysel eylemlerinin doğal koruma alanlarına ve su yollarına etkisinin farkında değiller. Yapılan bir araşırmada, insanların sık bulunduğu alanlarda üreyen kuş bölgelerinin ve yuvaların azaldığı görüldü. Yapılan başka bir çalışmada ise, araştırmacılar egzotik bitkilerin doğal bitki komünitesini domine ettiğini gösterdi. Şehir dizaynı ve insanların doğaya bilinçsiz müdahaleleri şehir ekosisteminde son derece olumsuz etkiler bırakıyor. Bu çalışmalara yoğunluk verilmesi ve toplumun farkındalığının arttırılması biyoçeşitliliğin korunması için önemli adımlardan biridir. [4]
Milano’daki Stefanı Boeri tarafından dizayn edilen Bosco Verticale doğa tabanlı çözümlere verilebilecek en iyi örneklerden biri. Bu iki rezidans binasından oluşan yapı bünyesinde 900 ağaç ve 20.000’den fazla bitki taşıyor. Yapının ekosistem hizmetlerinin (karbondioksit depolama, hava kalitesi, biyoçeşitlilik gelişimi) iki hektarlık ormana eşit olduğu tahmin edilmektedir. (European Conference, 2014)
Yağmur bahçeleri yeşil altyapının uygulamalarından biridir. Araba yollarından, teraslardan, çatılardan akan yağmur suyunu geçici olarak bekletmek için tasarlanmıştır. Yağmur bahçeleri sulak alan veya su birikintisi değildir, çoğunlukla kurudur. Sadece bir yağış süresince veya sonrasında geçici olarak suyu tutar. Her yağmur sonrası yağmur suyu çatılardan veya yollardan akar ve yol boyunca kir parçacıkları, kimyasallar, çöpler, bakteriler toplanır. Bu kirlenmiş yağmur suyu işlenmeden drenajlara girer ve doğrudan akarsu ve göletlere akarak su kirliliğine neden olur. Yağmur bahçeleri, akan suyu filtreleyerek su kirliliğini engeller. Bu bahçeler besinlerin, kimyasalların ve tortuların ayrıştırılmasında % 80-90’lara kadar etkilidir. Klasik çim bahçeleri ile karşılaştırıldığında, 30% daha fazla suyun toprağa karısmasına izin verir. Şehri su baskınlarından korur. Yer altı su akışını hızlandırır. Doğal habitat yaratır.
Yağmur bahçesi akıntıyı toplaması icin genellikle yamaca inşa edilir. Su sızmasını arttırmak için özel toprak ve bitkiler tercih edilir. Doğal bitki örtüsü yeterlidir, gübre gerekmez ve ilk yıldan sonra bakım genellikle minimumdur. [5]
Amerika’da Kuzey Karolina’da bulunan Marriott Hotel projelerine yeşil çatılar ekledi. Yeşil altyapının diğer bir uygulaması olan yeşil çatılar, bir su yalıtım malzemesinden oluşur. Toprak ve bitkiler çatı yüzeyini örter. Bu dizayn doğal soğutma, su arıtması ve hava filtrasyonu gibi çeşitli özellikler sağlar. Aynı zamanda ses yalıtımı ve elektromanyetik radyosyana karsı bir kalkan sağlar. Bir yalıtım malzemesi işlevi görerek kışın daha az ısıtmaya sebep olurken yazın da binanın soğuk kalmasını sağlar. Bitkiler toz ve kirleticileri tutarak havayı temizler. [6]
Referanslar1- Nature-based Solutions. IUCN. Retrieved from https://www.iucn.org/commissions/commission-ecosystem-management/our-work/nature-based-solutions
2- Benedict, M. and McMahon. E. (2006). Green infrastructure. Linking Landscapes and Communities.
3- Green Infrastructure: Cities". American Society of Landscape Architects. Washington, D.C. Retrieved 12 November 2014
4- Hostetler, M., Allenb, W and Meurkc C. (2011). Conserving urban biodiversity? Creating green infrastructure is only the first step. Landscape and Urban Planning 100 (2011) 369–371
5- All About Rain Gardens. The Groundwater Foundation. Retrieved from
www.groundwater.org/action/home/raingardens.html
6- Green Roofing-Immensely Valuable. ZinCo.
Retrieved from https://zinco-greenroof.com/green-roofing-immensely-valuable
Şekil 1: Hayes, D (2014). Cities Designed like Ecosystems Offer Untold Gains. Climate Central. Retrieved from https://www.climatecentral.org/news/cities-ecosystems-anthropocene-18262
Şekil 2: Retrieved from https://oppla.eu/casestudy/19446
Şekil 3: Stever D. (2016). What is a rain garden, exactly?. Klausing Group.
Şekil 4: https://www.livingroofsinc.com/projects/ac-hotel
Bu web sitesi, Avrupa Birliği’nin maddi desteği ile oluşturulmuştur ve sürdürülmektedir. İçerik tamamıyla Doğa ve Şehirler Projesi sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.